Książka, dzięki której pokochasz książki

Regał młodego fascynata książek powinien mieścić dział humorystyczny, podobnie jak chyba każde czasopismo dla dzieci. Taki zabawny kącik przydaje się w wypadku konieczności zainteresowania czymś nieczytających kolegów, którzy w trakcie odwiedzin rozglądają się ze zdziwieniem i pytają: "i ty to wszystko przeczytałeś?". Także sam książkożerca może w razie potrzeby sięgnąć po coś z rozweselającej półki, na przykład gdy choroba nie pozwala mu skoncentrować się na poważniejszej lekturze. Właśnie w tym ostatnim przypadku mój syn skorzystał z usług Françoize Boucher, autorki "Książki, dzięki której pokochasz książki". Bawił się dobrze, choć do czytania nie trzeba go namawiać, więc, sądząc po tytule i podtytule ("Nawet jeśli nie lubisz czytać"), nie reprezentuje grupy docelowej publikacji. A może adresatami wcale nie są nieczytające dzieci (i dorośli)? W końcu rozmaite zdjęcia, cytaty, anegdoty i memy na temat pożytku płynącego z czytania rozpowszechniają zazwyczaj osoby i instytucje lubiące książki, tak samo nastawieni są odbiorcy podobnych internetowych komunikatów.

Ilustracje oraz czcionka, stylizowane na szkolne bazgrołki, przyciągają wzrok i formą, i jaskrawymi elementami. Mój syn nie przepada za takimi rozwiązaniami graficznymi, ale tu, o dziwo, nie zgłaszał sprzeciwu, tylko chichotał. Szalone zagrywki autorki nie zniechęcają nawet najambitniejszego czytelnika. Co ciekawe, forma i tematyka tej książki kojarzy się z popularnymi publikacjami książkopodobnymi przeznaczonymi do mazania, rozdzierania oraz gniecenia, a jednak Françoize Boucher nie proponuje i nie promuje podobnych "aktywności", przeciwnie, wręcz z nich kpi. Mimo propozycji nietypowych zastosowań książki jako, na przykład, przedmiotu ratującego "kiedy ktoś nagle wejdzie do twojego pokoju, a ty będziesz kompletnie nagi / naga", tak naprawdę mamy do czynienia ze współczesną, humorystyczno-postmodernistyczną pochwałą książki i czytelnictwa. Oświecenie XXI wieku dysponuje innymi metodami oraz narzędziami niż to osiemnasto- i dziewiętnastowieczne, ale przekaz brzmi znajomo: Czytajcie, a poszerzycie swoje horyzonty! Szanujcie i hołubcie książki!

Autorka przytacza rozmaite argumenty potwierdzające, że warto czytać. Znajdziemy tu twierdzenia zupełnie zwariowane i takie całkiem potulne, a także co nieco pomysłów z szerokiego pasma między szaleństwem (na punkcie książek) a mądrością (będącą wynikiem ich czytania). Dowiemy się na przykład, że książka się nie psuje, a czytać można niezależnie od pogody i miejsca przebywania. Wśród sentencji znajdą się takie dość popularne, jak: "dzięki książce możesz poczuć tysiące emocji", absurdalne: "nigdy nie zgubisz pilota do książki", ale też podszyte nutką filozofii i poetyzmu: "Czasami książka może być lampą rozświetlającą pytania, które sobie zadajesz. Może pomóc ci zrozumieć sens życia i rozwijać się". Nie zgodzę się natomiast z twierdzeniem, że "książki nigdy nie robią hałasu" – ta wywołuje głośny śmiech, co zbadałam empirycznie.

Poeksperymentujcie z dziećmi, na pewno znajdziecie kolejne niezwykłe zastosowania oraz zalety starych dobrych i nowych niekonwencjonalnych woluminów.

Bożena Itoya

Françoize Boucher, Książka, dzięki której pokochasz książki. Nawet jeśli nie lubisz czytać, tłumaczenie Katarzyna Radziwiłł, Muchomor, Warszawa 2017.