Czemu tata siedzi w garnku?

Szczęśliwi, których ulubionymi autorami są współcześni polscy pisarze publikujący w wydawnictwie Literatura. Tu ukazuje się tak dużo i często, że niekiedy trudno nadążyć. Nowości, wznowienia, zmiany układów autorsko-ilustratorskich, no po prostu wielkie bogactwo i raj czytelnika lubiącego mieć wybór. Ja na przykład uwielbiam przebierać między książkami Pawła Beręsewicza, które już czytałam i które dopiero pojawiły się na rynku. Zazwyczaj wygrywają te drugie, tym razem musiałam czym prędzej dowiedzieć się "Czemu tata siedzi w garnku?".

Specjaliści od reklamy pewnie powiedzieliby, że "wow!", chwytliwy tytuł to połowa sukcesu książki. Paweł Beręsewicz jest co prawda mistrzem w tej dziedzinie, ale intrygujący tytuł to jeszcze nic, koncept fabularny przebija tu zdolności marketingowe autora. Opowiadania powstałe we współpracy z ilustratorką Asią Gwis tworzą rodzinny album zdjęć z dzieciństwa pewnego taty. Poszczególne ujęcia fotograficzne rozwijane są w cudowne, nieco fantazyjne historie przez dziadka-bajarza, a pytania, to tytułowe i będące tytułem każdego kolejnego opowiadania, zadaje kilkuletni synek taty-niegdyś-bobasa.

– No a co z tymi butami, dziadek? Po co tacie buty, skoro śpi? – Na razie śpi. Ale na tym zdjęciu jeszcze się nie stało to, co się stało zaraz potem. – A co się stało? – Ziemia się zatrzęsła, pociemniało, zaryczało... – I co to było? – Chyba dinozaur. W każdym razie trzeba było szybko uciekać. – I uciekliście? – Tylko dzięki temu, że nie musieliśmy zakładać tacie butów.

Czytając "Czemu tata siedzi w garnku?" zaznałam wielkiej pociechy – nie jesteśmy jedyną szaloną rodziną! To opowieści o dziecku wybierającym się do wojska, a trafiającym do garnka, dla ludzi, którzy zazdroszczą odkurzaczom i sami zaczynają wciągać piasek. Żyją z tygrysami i małymi siostrami w parkowych kałużach. Chowają kluczyki w brzuchu, wmawiają radiu swoje własne wiadomości i mijają się z przeznaczeniem, gdy piłka do gry przepowiada im karierę Leo Messiego. Jeśli wydaje się wam, że nie przeżyliście nic podobnego, upewnijcie się sięgając po tę książkę. Może tylko niewłaściwie interpretowaliście zdarzenia z dzieciństwa waszego, waszych dzieci lub wnuków?

Potem śmiertelnie się pogniewali i nie odzywali się do siebie aż do kolacji. Od tamtej pory wszystko już było normalnie. Twój tata i twoja ciocia kłócili się regularnie co trzy i pół dnia, a przez resztę tygodnia nawet trochę się lubili.

Przenikliwość autora w materii stosunków rodzinnych świadczy o latach wnikliwych badań empirycznych. Już wcześniejsze prace, jak seria o rodzinie Ciumków czy "Na przykład Małgośka", stanowiły cenny wkład w nauki o wesołych familiach, ale najnowsza książka sięga dalej, głębiej w historię. Można by wręcz pokusić się o przypuszczenie, że chłopcem pięknie odmalowanym przez Asię Gwis jest sam pisarz. Wątpliwości naszły mnie jednak w rozdziale omawiającym stosunkowo nową dyscyplinę sportową: wyścig po dziecięcy wózek zakupowy w supermarkecie. Jak zapewne wiecie, tych samochodzików czy innych ozdobnych pojazdów nigdy nie starcza w kluczowych dniach i godzinach tygodnia, dlatego też dziadek opowiada wnukowi, jak z wielkim poświęceniem podjął bieg po ostatni wózek-samochodzik oraz dlaczego tata śpi za kierownicą. Historyjkia Pawła Beręsewicza zachęcą was do wielu rodzinnych aktywności, może niekoniecznie do takiej sztafety, ale na przykład do stworzenia cowieczornego rytuału czytania, najlepiej z dziadkami i z rodzinnymi albumami. Na rozgrzewkę polecam lekturę spisu treści "Czemu tata siedzi w garnku?", my już na tym etapie bawiliśmy się świetnie. 

 

Bożena Itoya 

Paweł Beręsewicz, Czemu tata siedzi w garnku?, ilustracje Asia Gwis, Wydawnictwo Literatura, Łódź 2021.