Świat przyrody. Kompendium cudów natury

Jeśli potrzebujecie mądrej i okazale się prezentującej książki o naturze, wasze poszukiwania prawdopodobnie zakończą się na atlasie „Świat przyrody. Kompendium cudów natury”. To publikacja rozpoczynająca się uwagą o ciekawości kierującej geniuszami i odkrywcami, a zarazem tę ciekawość rozbudzająca i podsycająca do poziomu własnych młodzieńczych badań środowiska naturalnego. Kto przeczyta całość, ten z pewnością inaczej będzie patrzył na świat i możliwości uczestniczenia w jego życiu. A jest co czytać i oglądać, bo kompendium napisane przez Amandę Wood i Mike’a Jolley’a, a zilustrowane przez Owena Dawey’a zawiera aż 67 wielkich tablic składających się z pięknych grafik i fachowych opisów.

Tematem poszczególnych kart i rozkładówek są zarówno zagadnienia ogólne, jak i przykładowe zbliżenia na świat przyrody. Czytelnik poznaje zatem charakterystykę organizmów żywych, świata ożywionego z klasyfikacją wilka szarego, przewodnik po grupach roślin i zwierząt, ale też przygląda się życiu w martwym pniu czy odbywa rejs po rzece. We wprowadzeniu określone zostały możliwe sposoby zgłębiania lektury: od deski do deski, poprzez kartkowanie i czytanie przypadkowych działów w dowolnej kolejności oraz zgodnie ze „szlakami w poszukiwaniu nowych wiadomości”: żółtym, oznaczającym informacje o rozmaitych typach środowisk, pomarańczowym, stanowiącym prezentację określonych gatunków lub grup roślin i zwierząt, oraz niebieskim, informującym o zachowaniach i przystosowaniach, które pomagają organizmom żywym w nieustannej walce o przetrwanie.

Poza podstawową, czysto informacyjną funkcją atlas ułatwia klasyfikowanie rozmaitych spraw i zjawisk, dziecko czytające go układa sobie w głowie to i owo, niekoniecznie z zakresu nauk przyrodniczych. Ilustracje zaś nie tyle towarzyszą wykładowi, co są równoprawnym (z tekstem) składnikiem kompozycji przyrodniczo-plastycznej, a często nawet podstawą danej tablicy. Bez obrazów i obrazków ta książka nie wyróżniałaby się spośród dziesiątek publikacji popularnonaukowych dla dzieci i młodzieży. Koncepcja graficzna jest tu znakomita, ponieważ ilustracje są często pewną interpretacją, wizją artystyczną przedstawioną kreską Owena Dawey’a, a równocześnie pozostają czytelne, wyraziste i uniwersalne. Dziecko obcujące z tym atlasem zainteresuje się zwłaszcza tymi subiektywnymi ujęciami plastycznymi, jak stado szympansów, mikrostworzenia, szkielety i czaszki, życie na pustyni, niebiańscy tancerze czy fascynujące chrząszcze, przedstawione z wyraźnym podziwem, miłością i artystyczną czułością, niczym największe arcydzieła sztuki. Cały „Świat przyrody. Kompendium cudów natury” zawieszony jest między atlasem przyrodniczym a katalogiem wybitnej wystawy czy albumem z muralami topowych artystów i jest to ujęcie bardzo pozytywne oraz wciągające. 

Bożena Itoya

 

Amanda Wood i Mike Jolley, Świat przyrody. Kompendium cudów natury, zilustrował Owen Dawey, przełożył Grzegorz Rafałowski, Wydawnictwo Nasza Księgarnia, Warszawa 2019.